Bir İlk: Veda Hutbesi Padişah Fermanı Biçiminde Yazıldı

26 Eylül 2009

Veda Hutbesi hat sanatının günümüzdeki en önemli temsilcilerinden Hasan Çelebi tarafından ilk defa divani yazı ve padişah fermanı formatında kaleme alındı.

Divani hat Osmanlı döneminde sadece Divan-ı Hümayun'da kullanılan özel bir yazı stili olup, önemli devlet belgeleri ve padişah fermanları divani  hat ile kaleme alınırdı. Bu özelliği dolayısıyla divani hat Osmanlı Devleti'nin simgesi olarak görülmekte.

Hasan Çelebi'nin Veda Hutbesi üzerinde yaptığı bu çalışma tarihte bir ilk olarak karşımıza çıktığı gibi aynı zamanda sanatın sembolik dili kullanılarak  derin çağrışımlar uyandırıyor.

Veda Hutbesi Hz. Peygamber'in müminlere bir mirası olmasının yanında muhtevası itibariyle de ilk evrensel ahlak ve insan hakları beyannamesi niteliği taşımaktadır. Osmanlı tarihi ise kuşkusuz Hz. Peygamber'in kendisine tabi olanlara öğütlediği evrensel ahlaki kaidelerin pratik tecrübeleri ile bezeli... Bu iki hususun yanına bir de hat sanatının sadece güzel yazmaktan ibaret olmadığı, yazının şekli ile muhtevası arasındaki ilişki esas alınarak kurulan soyut bir dile sahip olduğu göz önünde bulundurulursa Hasan Çelebi'nin çalışması daha bir anlamlı olmakta.

Hasan Çelebi'nin hattı, sanatın soyut dilini kullanarak âdeta insalık tarihinin Osmanlı tecrübesinin ilhamına götürüyor bizleri. Harfler sadece Hz. Peygamber'in öğütlerinin yazıya geçirilmesi için kullanılan birer gösterge olmaktan çıkıyor, onların tarihi pratiklerinin resmini kuran simgeler haline geliyor.                              Image