Eski Zamanlarda Ramazan Hazırlıkları

Kısmetimde iki mevsim Ramazanı da görmek varmış; hatta, işte tekrar kışınkine de giriyorum. Lakin ikimiz de -Ramazan ve ben- ne kadar değiştik... O Ramazanlar beni tanıyamazlar; kendileri ise benden daha tanınmaz halde! Benim çocukluğumun Ramazanları karakışa rastlamıştı.   Onun içindir ki, kulağımda kalan ilk davul sesi oldukça kof ve hayli neşesizdir. Zira deri...

Seyyahların Gözünden İstanbul’da Ramazan

İstanbul, tarih boyunca seyahatnamelere en çok konu olan, seyyahların dikkatini en çok çeken şehirlerin başında gelir. İspanyol romancı Juan Goytisolo, bu çalışmaların XVI. yüzyıla kadar uzandığını ve dünya kültür tarihinde İstanbul seyahatnameleri hakkında başlı başına bir literatürün oluştuğunu söyler. Gezginlerin bu kadar hayran ka...

İlk Orucum

İlk orucumu dokuz yaşında tuttum. Bu da ömrümde hiç unutamayacağım günlerden biridir. Oruç ben yaşta çocukların ifasına tahammül edemedikleri büyük sevaptır. Eğer bir gün tutmaya dayanabilirsem hacı ninem büyük babamın anası, bu orucu benden bir mecidiyeye satın alacaktı. Çünkü küçüklerin oru&ccedi...

Mahyacılığa Dair

"Ramazan'ın zevk ve şevk faslı teravihten sonra başlardı. Namazlarını camide kılanlar için heyecanlı tahminlere yol açan, gecenin mahyaları idi. Zira mahyacılık, gelişi güzel bir heves işi, kolayına başarılır bir hüner değildi. Birinci Sultan Ahmed zamanında başladığı rivayet edilen mahyanın üçyüz senelik bir mazisi var demekti. Bir anlatışa g&o...

Eski İstanbul'da Işıklı Geceler

Sokaklar hareket halinde yüzler­ce fenerle doludur ve kalabalık bir ateş böceği kafilesi halinde camiye doğru akmaktadır. Mahya'yı İlk defa o akşam gördüğünü söyleyen Halide Edip, "Minareden minareye havada uzanan ışıktan yazılar, mavi kubbede ne garip ve tabiatüstü bir nur tecellisi İdi. Ramazan'ı karşılayan bu nurdan yazılar, beni be...

Camilerde Kurulan Sergiler

"Ramazanda büyük selâtin camilerinin avlularına ve özellikle Hazret-i Halid, Fatih Sultan Mehmed, Sultan Beyazıd, Ayasofya Camilerinin avlularına sergiler kurulurdu. Bu sergilerde tesbihçiler tesbihleri ve sahaf denen kitapçılar, çeşit çeşit nefis mesâhif-i şerifeleri el yazması ve nüshası çok değerli ve nadir olan nefis kita...

Diş Kirası

Eskiden hali vakti yerinde olan aileler, Ramazan’da iftara davet ettikleri zengin fakir herkese evden ayrılırlarken diş kirası olarak bir miktar para veya kıymetli bir eşyayı hediye verirlerdi. Sanki iftara iştirak etmekle, gelenler, dişlerini davet sahibinin zevkine kiralamış oluyorlar ve bu kira bedeli hemen orada ödeniyordu!   Aslında İslamiyet’te böyle bir adet yo...

Konaklarda Teravih

"Kibar konaklarında adi günlerde de imam bulunur, sabah akşam ve yatsı namazlarını ev halkı cemaatle kılar, ağalardan uygun biri müezzinlik ederdi. Ramazanda ise çoğunlukla konak imamı teravih kıldırmazdı; dıştan musikişinas bir imam ve güzel sesli müezzinler tutulması adetti. Teravih namazını kılmaya kalan misafirlerle hane sahibi ve hane halkı için ya sofa...

Bir Ramazan Gecesi

"Pencereden İstanbul'un minarelerine bakıyordum: Şurada burada şerefeler birdenbire aydınlanıveriyor, güya karşı ufukta küme küme ateş böcekleri uçuşuyordu. Çocukluğumuzdaki ramazanlar aklıma geldi. O vakit müezzinler iftarlarını bitirirler, yarıma doğru şerefelerden üçüzlü kandiller tane tane sarkmaya başlardı. Gökten dam...

Atik-Valde'den İnen Sokakta

Atik-Valde'den inen sokakta   İftardan önce gittim Atik-Valde semtine Kaç def'a geçtiğim bu sokaklar, bugün yine, Sessizdiler. Fakat Ramazan mâneviyyeti Bir tatlı intizâra çevirmiş sükûneti; Semtin oruçlu halkı, süzülmüş benizliler, Sessizce çarşıdan dönüyorlar birer birer; Bakkalda bekleşe...