Hadis İlminin Teşekkül Sürecinde Şeybani ile Şafii’nin Rolü

13 Temmuz 2023
Kütahya Dumlupınar Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi öğretim üyelerinden Dr. Ramazan Doğanay’ın “Hadis İlminin Teşekkül Sürecinde Şeybani ile Şafii’nin Rolü - Mukayeseli Bir İnceleme” başlıklı çalışması Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları etiketiyle okurların istifadesine sunuldu. Doğanay, bu önemli çalışmasında birbirleriyle çağdaş ve aynı zamanda iletişim halinde olan iki büyük mezhebin kurucu imamlarının hadis ilminin teşekkülündeki rollerine odaklanıyor. Yazar, Hanefi mezhebinin kurucu imamlarından İmam Muhammed Şeybânî’nin el-Asl kitabı ile Şâfiî mezhebinin kurucusu İmam Şâfiî’nin el-Ümm isimli furû-i fıkıh eserlerini merkeze alarak bu iki âlimin hadis ilmiyle ilgili konulardaki görüşlerini, onların kendi eserlerinden hareketle mukayeseli olarak ortaya koymaya ve tahlil etmeye çalışıyor. Kitabın yayınevi tarafından sunulan tanıtım bülteninde şu ifadeler yer alıyor:
 
“Hanefî mezhebinin kurucu imamlarından İmam Muhammed Şeybânî ile Şâfiî mezhebinin kurucusu İmam Şâfiî hicri ikinci asırda birbirleri ile iletişim hâlinde olan ve fıkıh kadar hadiste de önemli rol oynamış dönemin karizmatik iki alimidir. Elinizdeki eser, ‘İmam Muhammed Şeybânî ile İmam Şâfiî’nin hadis ilminin teşekkül sürecindeki rolleri nedir?’, ‘Hadis ilmi açısından Şeybânî’nin Şâfiî üzerinde bir tesiri var mıdır?’ ve ‘Şeybânî ile Şâfiî teorik olarak vazetmiş oldukları kuralları tatbik edebilmişler midir?’ gibi sorulara cevap aramaktadır. Kitap, Şeybânî ile Şâfiî’nin yaşadıkları ilmî ortamı tavsîf ettikten sonra el-Asl ile el-Ümm adlı furû-i fıkıh eserleri üzerinden ikisi arasındaki etkileşimi ve onların hadis ilminin teşekkülündeki rolünü konu edinmektedir. Bu eser, hadis ilmiyle ilgili konular meyânında her iki âlimin, başta furû-i fıkıh eserleri olmak üzere kendi kitaplarından hareketle onların görüşlerini mukayeseli olarak sunmayı ve tahlil etmeyi hedeflemektedir.”