Mekke’nin müşrik eşrafının müminlere yönelik baskı ve zulümlerini tanımlamak için risaletin ilk günlerinden itibaren vahyolunan birçok ayette sıklıkla geçen kavramlar “bağy” ve “müstekbir”dir. (Bakara/90; Casiye/8; Lokman/7)
Bağy,sahip olunan bütün imkânlara rağmen hala diğer insanların haklarına, mal ve mülklerine göz dikmek ve değişik usullere başvurarak onların elinden bu haklarını alma çabalarının ismidir. Bu çabalar fiili zorbalık biçiminde olabileceği gibi ikna etme biçiminde veya bazı siyasi, politik oyunlar biçiminde de olabilir. Dünyayı yöneten çok uluslu şirketler iktidarları ve onların temsil ettiği halkları bu yöntemlerle istedikleri gibi gütmektedirler.
Müstekbir, Türkçe’ye "büyüklük taslayan" olarak tercüme edilebilir. Bunlar yaşadıkları toplumun seçkinleridirler. Herkesin kendi emirleri altında, bütün geçim kaynaklarının kendi kontrollerinde olmasını isterler. Toplum onları takip ve taklit eder.
Kur'ân'ın açıklamalarına göre müstekbirler bu etkin konumlarını büyük ölçüde servetleri vasıtasıyla elde etmişlerdir. Aslında onların güçleri bizlerin onlara duyduğumuz hayranlıktan kaynaklanmaktadır. Bir müstekbir bizi, ancak ona olan hayranlığımız oranında, biz ne kadar izin verirsek o kadar etkileyebilir. Benim kime hayran olacağımı ise önceliklerim ve değer verdiğim hususlar belirler.
Efendimiz’in çok bilinen bir hadisinde kime hayran olunması gerektiğine dair çok açık yönlendirme vardır: “Şu iki kişi dışında hiç kimseye gıbta etmek caiz değildir: Biri Allah'ın kendisine verdiği, hikmetle hükmeden ve bunu başkasına da öğreten hikmet sahibi kimse; diğeri de Allah'ın kendisine verdiği malı hak yolda sarfeden zengin kimse.” (Buhârî, İlm 15, Zekât 5 Ahkâm 3, İ'tisam 13)
Demek ki bizim kendimize ve çocuklarımıza asıl kazandırmamız gereken şey, kime hayran olacağımızı tesadüfe bırakmayıp kendimiz seçmemizdir. Her insanın yaratılışında var olan hayranlık mekanizmasını bilinçli bir kontrole tabi tutmak, yani kime hayran olacağımızı prensiplerimize göre belirlemek, onların bütün geleceklerini belirleme noktasında en etkili yöntemdir.
