Kovid-19 pandemisi, hayatın her alanını olduğu gibi ilim ve kültür faaliyetlerini de olumsuz yönde etkiledi. Bununla birlikte, sürecin getirdiği mecburi kısıtlamalar dijital iletişim imkânlarının çeşitliliği ve işlevselliği sayesinde aşılabiliyor. Mekâna bağımlılık mecburiyetini ortadan kaldıran bu imkânlar bazı kolaylıkların da öncüsü oldu. Belirli şehirlerde yoğunlaşan ilmi-kültürel faaliyetlere dijital olanaklarla katılım sağlanabilmesi ve böylece daha geniş kitlelere ulaşma imkânı yakalanması bunlardan biri.
Özellikle YouTube üzerinden ilerleyen bu yeni süreç, tüm disiplinlerde olduğu gibi İslami ilimlerde de yoğun biçimde sürdürülen çalışmaların paylaşılmasına olanak sağlıyor. Klasik Düşünce Okulu, İslam Düşünce Enstitüsü (İDE), İlmi Etüdler Derneği (İLEM), Bilim ve Sanat Vakfı (BİSAV) ve Diyanet TV gibi kurumların YouTube kanalları, pandemi sürecinde devam eden veya ilk kez bu süreçte başlatılan çalışmalara ev sahipliği yapıyor.
Halit Özkan ile Muvatta Okumaları
Özellikle İslam düşüncesi alanına odaklanan Klasik Düşünce Okulu, pandemi sürecinin en faal kuruluşlarından biri olarak öne çıkıyor. Doç. Halit Özkan’ın, İslam tarihinin en önemli hadis klasiklerinden Muvatta’ya dair okumalarını içeren ve canlı olarak yayınlanan seminerleri düzenli olarak arşivlenerek paylaşılıyor. Doç. Cemal Abdullah Aydın’ın Muallakat okumaları ile Prof. Ekrem Demirli’nin Kuşeyri okumaları da canlı yayınların ardından kurumun YouTube kanalına yüklenen seminerlerden bazıları. Prof. Tahsin Görgün, Prof. Ömer Türker ve Prof. Ayhan Çitil gibi isimlerin geçtiğimiz dönemlerde gerçekleşen İslam düşüncesi merkezli ders ve seminerlerini de aynı kanal üzerinden izlemek mümkün. Klasik Düşünce Okulu’nun YouTube kanalına buradan ulaşabilirsiniz.
İslam Düşünce Enstitüsü’nün (İDE) bugüne kadar gerçekleştirdiği zengin çeşitliliğe sahip ders ve seminerlere de dijital ortamda kolayca ulaşılabiliyor. Eski Diyanet İşleri Başkanı Prof. Mehmet Görmez’in güncel İslami meseleleri Kur’an ve hadisler ışığında yorumladığı dersler başta olmak üzere; Prof. Şaban Ali Düzgün, Prof. Kaşif Hamdi Okur, Prof. Burhanettin Tatar ve Doç. Oğuzhan Tan gibi akademisyenlerin sünnet, içtihat, usul, kelam, ahlak, felsefe konularında verdikleri birbirinden kıymetli derslere de ihtiyaç duyulan her an erişilebiliyor. İDE’nin YouTube kanalına buradan ulaşmak mümkün.
İLEM ve BİSAV’ın zengin dijital içeriği
Akademik ve kültürel faaliyetleri birçok alana yayılmış olan İlmi Etüdler Derneği (İLEM) ise özellikle Ramazan ayında yoğun bir içerik üretme süreci geçirmişti. Kayıtlarını İLEM TV adlı kanalları üzerinden paylaşan dernek, “Ramazan’da Bir Ayet” başlıklı serisinde Dursun Ali Tökel, Nihat Erdoğmuş, Arife Gümüş, Mahmut Hakkı Akın ve daha birçok isme hayatlarını en çok etkileyen ayetleri yorumlatmıştı. Bu seriye İLEM TV YouTube sayfasından ulaşmak mümkün. Yine Ramazan ayı boyunca gerçekleşen “İLEM’de Ramazan Okumaları” serisinde ise Prof. İhsan Fazlıoğlu, Prof. Ömer Türker, Prof. Tahsin Görgün, İbrahim Halil Üçer, Doç. Eşref Altaş gibi isimler Esma-i Hüsnâ, Hikem-i Atâiyye, Kırk Hadis, El-Munkız gibi başlıklar altında ders verdiler. İLEM’in tüm içeriklerine buraya tıklayarak erişebilirsiniz.
İlmi çalışmalarını tarihten sinemaya, felsefeden edebiyata uzanan bir çeşitlilikte sürdüren Bilim ve Sanat Vakfı’nın (BİSAV) İslami ilimler alanında ortaya koyduğu çalışmalara da çevrimiçi dünyanın imkânlarıyla kolayca ulaşılıyor. Vakfın YouTube kanalında karşımıza çıkan yılların birikimi ders, seminer ve oturumlardan bazıları şunlar: Doç. Halit Özkan - Veda Haccı ve Hutbeleri, Prof. İsmail Kara - “Hilafet Risaleleri” Üzerine, Kasım Kopuz - Ümmet Kavramı ve Tarihsel Dönüşümü, Türkiye’de Çağdaş Hadis Tartışmaları Paneli (Ahmet Yücel, Fahrettin Yıldız, Halit Özkan ve Fatma Kızıl’ın katılımıyla), Şakir Kocabaş - Kur’an’da Hakk Kavramı.
Diyanet TV’nin oldukça zengin arşivi de İslami ilimlerin çevrimiçi platformlardaki önemli kaynaklarından bir diğeri. “Prof. Huriye Martı ile Hadisler ve Ailemiz”, “Yaz Kur’an Kursu”, “Diyanet’e Soralım”, “Buhârî Dersleri”, “Peygamberimiz’in İzinde 4 Halife” ve daha birçok içeriğin yanında işitme engelliler için Cuma hutbeleri de Diyanet TV’nin YouTube sayfası üzerinden takip edilebiliyor.
