Martin Lings'in Siyeri

13 Aralık 2009

Martin Lings, çeviren: Nazife Şişman, İz Yayıncılık-2003

Image

İlk siyer kitabının yazarı İbn İshak'tan bu yana aynı türde yüzlerce hatta binlerce eser kaleme alındı.  Yazılan her yeni siyer kitabı Hz. Muhammed (sav)'in hayatının farklı üsluplarla yeniden anlatılmasıydı.  Bu bağlamda dünya tarihi boyunca hiçbir konuda olmadığı kadar geniş ve derinlikli bir literatürün oluşmuş olması dikkat çekici bir noktadır. 

Martin Lings'in Hz. Muhammed (sav)'in Hayatı (1)  ismiyle Türkçe'ye çevrilen eseri siyer vadisinde son dönem itibariyle yapılmış en önemli çalışmalardan biri olma özelliğini taşıyor.  Kitap Lings'in 3 yıllık bir emeği sonucu 1983 yılında ilk Londra'da okuyucuyla buluştu ve sonraları birçok dile çevirisi yapıldı. Martin Lings'in eseri her şeyden önce çağdaş bir siret olarak karşımıza çıkıyor. Günümüz okuyucusuna hitap eden yönüyle dikkat çeken eserin bir başka özelliği ise referanslarının temel İslam kaynakları olması. Kitap her ne kadar çağdaş bir dil ve yöntemle kaleme alınmış olsa da kaynakları âyet ve hadislerin yanı sıra İbn İshak, İbn Sa'd ve Taberî gibi erken dönem klasiklerinden oluşuyor. Lings kaleme aldığı siyeriyle klasik İslam literatürü birikiminin günümüz okuyucusuna taşınması gibi önemli bir hizmete de vesile olmuştur. Eseri kıymetli kılan bir başka nokta ise yazarın edebiyatçı kişiliğinin satırlara yansımış olması. Lings'in çalışmasını diğer siyer kitaplarından ayrıcalıklı kılan hususların başında bu özelliği gelmektedir. Anlaşılır ve akıcı bir üsluba sahip olan kitap bu yönüyle gerek ilmi çevrelerin gerekse de okuyucu kitlesinin takdirini kazanmıştır. Kitapta Hz. Muhammed (sav)'in hayatının ayrıntılı bir biçimde anlatılmasının yanı sıra konuya giriş Hz. İbrahim döneminden başlıyor. Hz. İbrahim'den Hz. Muhammed (sav)'e kadar olan dönemin özetlendiği bu bölüm ile okuyucuya kısa bir tarihsel perspektif sunulmakta. Martin Lings'in siyeri, yayımlandığı yıllarda İslam Dünyası'nda geniş yankı uyandırdı. İngiliz dilinde kaleme alınan nadir siyer kitaplarından biri olan bu eseri 1983 yılında Pakistan Hükümeti tarafından ödüle layık görüldü. Hz. Muhammed'in Hayatı İslamabad Ulusal Siret Konferansı'nda ‘Hz. Peygamber'in hayatını anlatan İngiliz dilinde yazılmış en iyi eser' olarak seçildi. Lings'in kitabı Pakistan'ın dışında Mısır'da da ilgiyle karşılandı ve 1990 yılında Ezher Üniversitesi'nin tavsiyesiyle Hüsnü Mübarek tarafından ödüle layık görüldü. Martin Lings Kimdir? İngiliz Asıllı Müslüman yazar Martin Lings, 1909 yılında İngiltere'de doğdu. Oxford Üniversitesi'nde İngiliz edebiyatı okudu. 25 yaşlarında diğer dünya dinlerini incelemeye başladı. Protestanlıktan vazgeçerek ateist oldu ancak arayışlarına devam etti. Afrikalı Müslümanlar vasıtasıyla tanıdığı Cezayirli Şeyh Ahmed Alavî eş-Şazelî vesilesiyle 1938'de Müslüman oldu ve Ebubekir Siraceddin ismini aldı. 1939 yılında Mısır'a gitti ve Kahire Üniversitesinde, özellikle Shakespeare üzerine on iki yıl ders verdi. 1948'de tekrar İngiltere'ye dönerek Londra Üniversitesinden Arap dili diploması aldı. 1955 yılından itibaren İngiliz Müzesi Doğu yazma eserlerinin (özellikle Arapça) tasnifine iştirak etti. Türkçe'ye çevrilen eserlerinden bazıları Antik İnançlar Modern Hurafeler, Yirminci Yüzyılda Bir Veli , Tasavvuf Nedir? Onbirinci Saat İyi bir şair de olan Lings'in iki de şiir kitabı vardır. Yazdığı makaleler, Studies in Comparative Religion, The Islamic Quarterly gibi dergilerin yanı sıra, The New Encyclopaedia of Islam ve Encyclopaedia Britannica gibi belli başlı ansiklopedilerde yer aldı. Lings 12 Mayıs 2005'te İngiltere'de ömrünün son günlerini geçirdiği bir köyde vefat etti ve evinin bahçesine defnedildi.


1)Kitabın özgün adı: Muhammad: His Life Based on the Earliest Sources