Meridyen Derneği Hadis ve Siyer Araştırmaları Merkezi tarafından 24-26 Kasım 2021 tarihleri arasında düzenlenen “Türk Kültürü Sanatı ve Edebiyatında Hadisler” başlıklı sempozyumun tebliğler kitabı yayınlandı. Kitap, 2020 yılında Meridyen Derneği bünyesinde başlatılan ve T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteğiyle yürütülen “Türk Kültürü, Sanatı ve Edebiyatında Hadisler” başlıklı projenin çıktılarından biri.
“Türk kültürü Rasûlullah Efendimiz’in (sav) gündelik yaşamından ne kadar etkilendi”, “Yemek yerken, alışveriş yaparken, temizlenirken, giyinirken, binaları inşa ederken, eğlenirken dikkate aldığımız kültürel kodların temelinde Hadis-i Şeriflerin nasıl bir rolü var” gibi sorulara cevap bulmak üzere hayata geçirilen proje, her biri alanında önemli çalışmalar yürüten kıymetli akademisyen ve araştırmacıların katkılarıyla ortaya çıktı.
Meridyen Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Melike Koç, kitabın takdim yazısında, “Türk kültürünün” oluşmasında Hadis-i Şeriflerin etkisinin yadsınamayacak düzeyde olduğunu belirtiyor ve bu etkinin nasıl gerçekleştiğine, boyutuna yönelik nitelikli çalışmaların azlığına dikkat çekiyor. Çalışmanın ileride yapılması muhtemel benzer çalışmalara örnek teşkil etmesi ve bu tür çalışmaların katlanarak artması temennisinde bulunuluyor.
Hadis-i Şeriflerin Türk kültürünü nasıl ve hangi yollarla şekillendirdiğini anlama çabasıyla kaleme alınan metinler, klasik ve modern edebiyat, şehir, mimari, musiki, kadın algısı, eğitim gibi başlıklar altında yoğunlaşıyor. 2 cilt halinde yayınlanan çalışmada yer alan isimler ve tebliğ başlıkları şöyle:
Cilt 1:
Yavuz Ünal: Sunuş
Muhittin Uysal: Hadis Meselleri Ve Türk Kültür ve Düşünce Hayatına Etkileri
Recep Emin Gül: Toplumsal Yozlaşma Ve Dinî Yozlaşma İle Mücadele Kültüründe Hadislerin Rolü: Hasan Basri Çantay Örneği
Fatih Bayram: Hadisten Kültürel Norma: Rivayet-Tasavvuf-Kültür
Ayşe Nur Duman: Türk Kültüründeki Yaygın Dualar Bağlamında Sünnî-Şiî Etkileşimi
Ahmet Yıldırım: Edebî Metinlerin Referans Kaynağı Olarak Hadis (Dîvân-ı Hikmet Özelinde)
Beyhan Kesik: Trabzonlu Zühdî’nin Zînetü’lef’ide Adlı Manzum Kırk Hadis Tercümesi
Dursun Ali Tökel: Klasik Türk Edebiyatında Hz. Peygamber ve Hadisler
Mustafa Yüceer: Manzum Kırk Hadis Geleneğinde Kadın Algısı
Yusuf Bahri Gündoğdu: İslâm Eğitim Geleneğinin Teşekkülünde Hadislerin Etkisi: Rîhle Örneği
Emine Keskiner & Z. Şeyma Altun: Toplumumuzun Dinî Kültüründe Din Dersinde Öğrenilen Hadîs-i Şeriflerin Konumu
Fatma Betül Altıntaş: Çocuklara Yönelik Hadis Temalı Eserler Üzerine Bir İçerik Analizi
Şaban Sağlık: Ahlâkın/Kültürün İfadesi Olarak Hadîs-i Şeriflerin Yeni Türk Edebiyatına ‘Kaynak’ Olmaları
Yılmaz Daşçıoğlu: Modern Türk Öyküsünde Hadislerin Yeri
Mehmet Narlı: Türk Romanında Hadis
M. Fatih Andı: Modern Türk Şiiri ve Hadisler
Ayşe Sağlam: Modern Türk Edebiyatında Hadislerin Yorumu
Cilt 2:
Betül Şahin: Türk İslam Eserleri Müzesi’nde Bulunan Hadis Yazılı Ciltler
Necdet Yılmaz: Ahmed Ziyâeddîn-i Gümüşhânevî’nin Açtığı Çığır: Hadis Kontrolünde Tasavvuf ve Ziyâıyye’de Örgün ve Yaygın Eğitim Açısından Hadisin Kullanımı
İdris Söylemez: Türk-İslâm Edebiyatında Kırk Hadisleri Hazırlayan Etmenler ve Manzum Kırk Hadisler
Bekir Tatlı: Satırlardan Tablolara Akseden Resimler: Hilye Rivayetleri ve Hadis Usulü Açısından Durumu
Nihal Aracı: Hilye-i Şerif’lerin Form ve Tezyinat Açısından Gelişim Süreci
Azade Zeynep Türksever: Türk-İslâm Sanatında Yer Alan 17. ve 18. Yüzyıllara Ait Hadis Murakka’larının Sanat ve Konuları Açısından Değerlendirilmesi
Elif Kurumehmet: 19. Asır Sonları Osmanlı’sından Bir Hadis Murakka’sı Bize Neler Söyler?
Kemal Özkurt: Türk Mimarîsinin Oluşmasında Hadislerin Rolü
Ömer Faruk Dere: Osmanlı Mezar Taşlarında Hadisler ve Hadis Telmihleri
Yavuz Bayram: Klasik Türk Şiirinde Kültürel Değerlerimizi Şekillendiren Hadisler
Reyhan Keleş: Kadın Divan Şairlerinin Şiirlerinde Hadis İktibasları
Reyhan Çorak: Yûnus’un Şiirlerinde “Söz” Hadis İlişkisi
Fatih Koca: Türk Mûsikisi’nin Hadislerle Şekillenen Dinî Yönü
