Hadis Araştırmalarına Değerli Bir Katkı

05 Ağustos 2020

Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğretim üyelerinden Dr. Rahile Kızılkaya Yılmaz’ın “Modern Hadis Tartışmaları Bağlamında Muvatta’daki Mürsel Rivâyetler” başlıklı doktora tezi, “Çağdaş Hadis Tartışmaları ve Muvatta’” adıyla İFAV Yayınları tarafından kitaplaştırıldı. Geçtiğimiz ay okurların ilgisine sunulan bu önemli çalışma, Meridyen Derneği tarafından 2017 yılında düzenlenen VII. Hadis ve Sîret Araştırmaları Ödülleri’nin Doktora kategorisinde birincilik ödülüne layık görülmüştü.

Modern dönemde giderek daha fazla çalışmaya konu edilen hadis ve fıkıh tarihinin ilk yüzyılları, Muvatta’ı pek çok konu bağlamında tartışmaların odağına yerleştirerek zengin bir literatür oluşmasını sağladı. Rahile Kızılkaya Yılmaz’ın ortaya koyduğu çalışma, kitabî ve şifahi rivayet ile isnadın teşekkülü söz konusu olduğunda referans kaynağı haline gelen Muvatta’ın yazılma süreci ve tarihlendirilmesiyle ilgili farklı görüşleri ele alıyor. Oryantalist çalışmalarda ön plana çıkan “isnadlardaki bazı kusurların zamanla giderildiği” iddiası, hem oryantalist hem de klasik hadis literatürünün imkânlarından istifade edilerek tartışılan bir konu. Mevzubahis iddia, mürsel rivayet açısından zengin olan İmâm Mâlik’in Muvatta’ının Yahyâ b. Yahyâ el-Leysî nüshasındaki bir grup mürsel rivayetin isnad-metin analizi yapılarak tetkik ediliyor kitapta. Mürsel rivayetler analiz edilirken, sened ve metin farklılıklarını gösteren tablolara ek olarak rivayete ait tespit edilebilen tariklerin bir araya getirildiği isnad şemalarına da yer veriliyor. Hadis ilminin önemli meselelerinden ‘irsâl-ittisâl’ ve ‘vasl olgusu’ konularının ayrıca ele alındığı araştırma; rivayet tarihi, isnadın teşekkülü ve râvi-rivayet ilişkisi hakkında önemli değerlendirmelerin yapılmasına imkân sağlıyor.