İslam’da bir konunun inanç unsuru olabilmesi için ya Kur’an-ı Kerîm’de açıkça yer alması ya da mütevatir hadis olarak bize ulaşması gerekir. Mehdî inancı bu bakımdan kesin bir inanç unsuru değildir. Kur’an’da yoktur. Malik b. Enes, Buhari ve Müslim gibi hadis alimleri “mehdi” kelimesinin geçtiği rivayetlere yer vermezken Ahmed b. Hanbel, İbni Mâce, Ebû Davud, Tirmizî gibi muhaddisler eserlerinde bu tür rivayetleri nakletmişlerdir. Hz. Peygamber’e atfedilen ve ravileri güvenilmez bulunan bazı metinlerde belirtildiğine göre, dünyanın ömründen bir gün bile kalsa Allah bu günü uzatıp mutlaka bir Mehdî gönderecektir. Hz. Hasan veya Hz. Hüseyin’in neslinden gelecek olan bu kurtarıcının adı Resûl-i Ekrem’in adına, babasının adı da O’nun babasının adına uygun olacak ve zulümlerle dolu olan dünyayı adaletle dolduracaktır. Beş, yedi veya dokuz yıl hüküm sürüp bütün Müslümanları hakimiyeti altına alacak, iktidarı sona erince de kıyamet kopacaktır.
Hadislerde geçen Mehdî kavramı yoruma tabidir; her zaman bize rehberlik edebilecek iyi insanlar anlamına da gelir. Onun geleceğine inanmayanlar da Müslümandır. Geleceğine inananlara göre de ne zaman geleceği belli değildir. Temelde Müslümanı ne kıyametin kopacağı ne de Mehdînin geleceği zaman ilgilendirir. Bir kurtarıcı beklentisi içinde olmak acziyet, zafiyet, himmet ve hizmeti başkasından bekleme psikolojisinden kaynaklanır. Oysa Hz. Peygamber, “Kıyamet kopmaya başladığında elinde fidan olan onu diksin” buyurarak Müslümanı toplumsal sorumluluğa davet ediyordu. Aynı anlayışla bugünün Müslümanı da akıl, imkân ve tüm güçlerini kullanıp dünyayı daha yaşanılır kılma gayreti içinde olmalıdır.
Mehdi inancıyla ilgili hadisleri bu bağlamdan koparmadan ve mutlaka yorumlarıyla birlikte okumak gerektiğini düşünüyoruz. Daha geniş bilgi için, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi’nin “Mehdî” maddesine bakabilirsiniz.
